Aperture Science

Aperture Science - amerykańska firma naukowa, której badania stanowią kanwę opowieści w Portalu i Portalu 2. Główna placówka, Aperture Science Enrichment Center, znajduje się w przetworzonej kopalni soli w północnej części stanu Michigan. Możliwe, że firma posiada też inne obiekty, w tym w mieście Cleveland, w stanie Ohio ^[1]. Aperture zostało założone przez Cave'a Johnsona i zaczynało jako producent zasłon prysznicowych o nazwie Aperture Fixtures, jednak później jednak zajęło się fizyką eksperymentalną, technologią tworzenia portali i sztuczną inteligencją. Historia firmy opiewa ponad pół wieku różnorodnej działalności i rywalizacji z Black Mesa Research Facility.

Na większości produktów używany jest znak handlowy Aperture Laboratories.

Historia

Władanie Cave'a Johnsona

Dyplom dla Aperture Fixtures z 1943

The UP Pioneer Press, wydanie z 15 stycznia 1944

Dyplom dla Aperture Science z 1947 roku

Quantum Tunneling Device, wczesna wersja Portal Guna

Dyplom dla Aperture Science z 1949 roku

Plakat promujący testy i 60 dolarów jako nagrodę

Logo Aperture Science Innovators, stosowane do początku lat 70.

Logo Aperture stosowane w latach 70.

Dzieje firmy sięgają lat 40. XX w., lub wcześniej. Najwcześniejszą wzmianką, jaką można znaleźć w grze jest dyplom dla firmy Aperture Fixtures i jej założyciela Cave'a Johnsona wydany w 1943 roku, dla "najlepszego sprzedawcy zasłon prysznicowych". Na tej podstawie można wywnioskować początkowy profil działalności Aperture.

Niedługo później, w styczniu 1944 roku, Cave Johnson zakupił kopalnię soli w Północnym Półwyspie stanu Michigan. Rozpoczęła się budowa podziemnego kompleksu badawczego i Szybów testowych około 4000 metrów pod ziemią, a firma została przemianowana na "Aperture Science". Naukowcy zajęli się tworzeniem produktów opartych na fizyce eksperymentalnej, takich jak żel repulsyjny, który trafił do sprzedaży jako produkt spożywczy. Wkrótce później został zdjęty z półek sklepowych, gdyż powodował "wypadanie" zamoczonego w nim jedzenia z jamy ustnej i wnętrzności konsumenta. Prawdopodobnie rozpoczęły się wtedy też prace nad technologią portali i wczesną wersją urządzenia portalowego. Innowacyjne podejście do nauki i niezwykłe wynalazki zostały docenione i w 1947 roku Aperture dostało nagrodę dla Najlepszej Nowej Firmy Badawczej, a w 1949 zajęło 2. miejsce w rankingu 100 najlepszych firm naukowych

Firma została przemianowana na Aperture Science Innovators i rozpoczęła zamknięte testy swoich produktów na grupie testowej złożonej z olimpijczyków, bohaterów wojennych i astronautów, przeprowadzane w kulistych komorach testowych w Szybie testowym 09. Podczas gry można wziąć udział w testach Portal Guna i żelu repulsyjnego, ale odtwarzane z nagrania wiadomości Cave'a Johnsona mówią także o innych eksperymentach, w tym o inicjatywie wstrzykiwania sobie DNA modliszki, która doprowadziła do powstania zmutowanej armii ludzi-modliszek. Na tym etapie badań technologia portali zdaje się być mocno niekompletna i stwarzająca niebezpieczeństwo dla testujących, o czym również wspominają komunikaty Johnsona^[2]

Lata 60. przyniosły firmie pierwsze poważne problemy finansowe, gdyż wiele produktów utknęło w fazie testów, lub zostało wycofanych ze sprzedaży z powodu niebezpieczeństwa, jakie stwarzały dla klientów. Testowane wynalazki nie zostały nigdy wystawione na forum publiczne^[3] i opatentowane, dlatego kiedy konkurencyjna Black Mesa wykradła część z nich^[4], stało się to poważnym problemem. Poza tym Aperture miało problemy prawne z powodu śmierci części astronautów podczas testów w ośrodku i nieodpowiedniego zatuszowania tych incydentów, przez co w 1968 przedstawicielstwo firmy stanęło przed komisją senacką^[5].

Wiedziony doświadczeniem prezes firmy zmienia skład grupy testowej i w latach 70. obiektami testowymi stają się biedni i bezdomni wzięci z ulicy^[6][7]. Aby zachęcić ich do udziału w testach, każdy z nich dostawał 60 dolarów po ich ukończeniu. Zmiany zostały podporządkowane treści dokumentu o Inicjatywie Wzbogacania i Testowania Istoty Ludzkiej wydanego przez Cave'a Johnsona w październiku 1976 roku. Do produktów testowanych w Szybach testowych dołączył żel napędzający. Komunikaty Johnsona wspominają jednak także o eksperymentach ze sztucznymi narządami i ulepszaniem tych naturalnych^[8].

W latach 80., prawdopodobnie z powodu niskiej efektywności testów, dochodzi do kolejnej zmiany grupy testowej. Obiektami testowymi stają się pracownicy firmy i jest to inicjatywa obowiązkowa. Powoduje to wzrost efektywności testów, ale również spadek lojalności pracowników. Firma staje na skraju bankructwa, ale mimo to Cave Johnson dokonuje zakupu skał księżycowych za 70 milionów dolarów. Aby je odpowiednio wykorzystać, skały zostają zmielone i przerobione na żel. Okazuje się, że ma on ogromne możliwości przyjmowania portali i zostaje nazwany żelem konwersyjnym, Niestety, Cave Johnson zostaje wtedy zatruty pyłem ze skał księżycowych i staje się śmiertelnie chory. W akcie rozpaczy i bezsilności rozpoczyna testy, które mają sprawdzić czy przechodzenie przez utworzone na pokrytych żelem powierzchniach portale mogą wytrącić z krwioobiegu pył księżycowy. Kiedy wynik jest negatywny, Johnson rozkazuje badania nad skanowaniem mózgu i przenoszeniem ludzkiego umysłu do sieci komputerowej, aby mógł "oszukać śmierć". Nie udaje mu się jednak dożyć finalizacji projektu.

W latach 80. trwają już badania nad sztuczną inteligencją, w biurach są nawet rozwieszane plakaty promujące uczynienie sztucznej inteligencji przełożonym pracujących w ośrodku naukowców.

Po śmierci Johnsona

Kiedy zarząd się zmienia, firmie udaje się wyjść z finansowej zapaści i sukcesywnie prosperować. Cały teren dawnego ośrodka, Szyb testowy 09 i 02 zostają całkowicie odcięte od świata zewnętrznego, a badania nad żelami - anulowane. Firma skupia się na testowaniu technologii portali, a tymczasem zarabia m.in. na produkcji Wieżyczek strażniczych. Badania są przeprowadzane z zupełnie nowych pomieszczeniach testowych, wybudowanych ponad Szybami testowymi. Prawdopodobnie jest to początek Enrichment Center w postaci znanej z gier z serii Portal.

Wciąż trwają prace nad sztuczną inteligencją, która będzie zarządzać kompleksem. Jako iż Cave Johnson zmarł zanim można go było umieścić w sieci komputerowej, po zakończeniu projektu, zgodnie z jego wolą, do sieci trafia umysł jego asystentki, Caroline. Sieć komputerowa przybiera formę jednej sztucznej inteligencji nazwanej Genetic Lifeform and Disk Operating System. Niestety okazuje się ona niestabilna i wykazuje mordercze skłonności, chcąc zabić wszystkich naukowców w ośrodku po upływie jednej szesnastej pikosekundy od uruchomienia^[9]. Głównym celem naukowców stało się przekształcenie GLaDOS tak, aby nie chciała zabijać ludzi. W tym celu stosowano przeróżne środki^[10], w tym przyczepianie rdzeni osobowości, oddziałujące na jej proces decyzyjny. Wśród nich był m.in. moduł tłumienia inteligencji^[11], a także rdzeń ciekawości, logiki i gniewu, występujące w finale pierwszej części Portala. Największe znaczenie z nich wszystkich miał rdzeń moralności, naśladujący sumienie, który uznano za wystarczający, by zahamować zapędy sztucznej inteligencji^[12]. Naukowcy przyjęli jej pozory niechęci do zabijania i oddali jej kontrolę nad ośrodkiem. Pierwszym większym wydarzeniem, które miała nadzorować był "Dzień Przynoszenia Swojego Kota Do Pracy", podczas którego postanowiła przeprowadzić eksperyment z kotem Schrödingera. Pod tym pretekstem poprosiła o podłączenie do dystrybutora neurotoksyny^[13]. Podczas uroczystości z niego skorzystała, zabijając cały personel ośrodka. Jedynym ocalałym został Doug Rattmann

Władanie GLaDOS

Nie wiadomo co działo się bezpośrednio później, ani ile trwała przerwa w funkcjonowaniu ośrodka. Został on odcięty od świata w takim stopniu, że nikt z zewnątrz nie zorientował się o tym, co się wydarzyło. Zgodnie z komiksem Lab Rat nie był to przesadnie długi okres czasu, wnioskując po wyglądzie Ratmana, który zdążył się nieco zestarzeć, ale jeszcze nie osiwieć. Można szacunkowo stwierdzić, że czas wyniósł około jednej dekady, podczas której sztuczna inteligencja nieustannie próbowała dopaść i zabić jedynego ocalałego.

W końcu GLaDOS powraca do procedury testowej i wybudza pierwszy z listy^[14] obiekt testowy, Chell. Rozpoczyna się akcja Portala. Pod koniec przeznaczonego dla Chell toru testowego procedura testowa przewiduje śmierć w płomieniach, dlatego bohaterka ucieka. Po podróży przez zaplecze ośrodka trafia do Centralnego pokoju rdzeni, gdzie, nieświadoma tego co robi, niszczy Rdzeń moralności. GLaDOS przystępuje do jej zabijania przez uwolnienie neurotoksyny, ale gdy zniszczone zostają pozostałe trzy rdzenie, wylatuje w powietrze i ulega poważnemu uszkodzeniu, niemal równoznacznemu ze śmiercią. Chell trafia na powierzchnię, ale zostaje przeniesiona przez robota eskortującego do komory długoterminowej relaksacji. Wybuch uszkadza sieć zasilającą i wszystkie komory zostają odłączone^[15]. Rattmannowi w akcie rozpaczy udaje się podłączyć tę, w której znajduje się Chell, do zasilania awaryjnego, bez daty wybudzenia. On również poddaje się hibernacji.

Kilka tysięcy lat później

Po nieokreślonym, lecz długim okresie zaczyna się akcja Portala 2. Musiało minąć dużo czasu, gdyż na samym początku komunikat obwieszcza w kontekście dni, że minęło ich "dziewięć, dziewięć, dziewięć... dziewięć, dziewięć, dzie-", po czym przerywa. Liczba ta jest tak duża, że algorytmy nie zostały przygotowane na możliwość jej wymówienia, lub też po prostu wiadomość się zawiesiła. Zakładając, że wynosi ona 999999, można obliczyć, że minęło prawie 2738 lat, co mimo wszystko nie wydaje się prawdopodobne.

Całe Aperture jest zrujnowane, gdyż nikt nim nie sterował po śmierci GLaDOS. Chell wraz z Wheatley'em powodują jednak przebudzenie GLaDOS która ponownie przejmuje kontrolę nad ośrodkiem i kontynuuje testy na Chell. W ramach planu ucieczki, Wheatley'emu udaje się przejąć władzę, ale wtedy kończy swoją współpracę z główną bohaterką. Zaczyna rządzić budynkiem po swojemu i wskutek swojej niekompetencji doprowadza go na skraj eksplozji przez stopienie reaktora zasilającego. Chell pomaga odzyskać władzę GLaDOS, która przywraca ład w laboratoriach.

Wejście w zakończeniu Portal 2

Przypisy

Firmy, instytucje i organizacje

Black Mesa	Kombinat	Ruch Oporu	Nothern Petrol	Aperture Science	CEDA